Symposium: Romeinse weg in onze streken

06-10-2024

Op zaterdag 5 oktober, de dag van de wetenschap, organiseerden de Vereniging Vrienden van Archeon en Constructing the Limes een reeks lezingen in Museumpark Archeon. Het symposium, dat zich richtte op de Limesweg in het noordwesten van het Romeinse Rijk, trok veel belangstellenden. De belangrijkste conclusie? We hebben meer vragen dan antwoorden!

De dag werd geopend door Jack Veldman, directeur van Archeon, waarna Saskia Stevens, universitair hoofddocent aan de Universiteit Utrecht en leider van het project Constructing the Limes, als dagvoorzitter het symposium leidde. Stevens introduceerde de sprekers en leidde de vragenrondes.

Onder de sprekers bevonden zich vooraanstaande wetenschappers, waaronder archeologen en promovendi, die vanuit verschillende disciplines hun licht lieten schijnen op het onderwerp. Een opvallende bijdrage kwam van leerlingen van het Technasium Alphen aan den Rijn, die hun project over Romeinse meetinstrumenten presenteerden.

Sophieke de Bruijn en Heidi Huisman, beiden leerlingen van het Technasium, vertelden over hun werk, waarin ze Romeinse meetinstrumenten reconstrueerden. Deze instrumenten, waaronder een waterpas en een groma, werden gebruikt bij de aanleg van wegen. Op zondag 6 oktober demonstreerden ze hun nagebouwde instrumenten aan het publiek in het Romeinse Badhuis van Archeon.

Onder andere Cornelis van Tilburg, onderzoeker aan de Universiteit Leiden, belichtte de ontwikkeling van het wegennet in het Romeinse Rijk. Zo werd de Via Appia, aangelegd in 312 v.Chr., aangehaald als de eerste geplande rechte weg. Hij beschreef ook hoe het wegennet evolueerde en hoe de Limesweg uiteindelijk in verval raakte door gebrek aan onderhoud en overstromingen langs de Rijn.

Christian Kicken, promovendus aan de Radboud Universiteit, bracht de wegen uit de Late IJzertijd in beeld, terwijl Mark Groenhuijzen computermodellen gebruikte om de mogelijke tracés van Romeinse wegen rond Utrecht te voorspellen. Deze modellen helpen archeologen om gericht te zoeken naar resten van deze oude wegen.

Rinse Willet van de Radboud Universiteit sprak over wegen in Oost-Nederland en Nordrhein-Westfalen en hoe verzamelde data helpen bij het lokaliseren van oude wegtracés. Hij benadrukte dat watertransport in het Romeinse Nederland vaak belangrijker was dan wegtransport, maar dat de wegen wel cruciaal waren voor het vervoer van goederen naar rivierhavens.

Wouter Vos, van Vos Archeologie, besprak de variëteit aan Romeinse wegen in Nederland, waaronder grindwegen en houten verhoogde paden, en hoe deze verbonden waren met de Limes. Zijn lezing gaf inzicht in de archeologische vondsten die de Limesweg in het westen van Nederland deels reconstrueren.

De dag werd afgesloten door Liesbeth Claes van de Universiteit Leiden met een lezing over de Via Belgica, een belangrijke route van Keulen naar Boulogne, waarbij ze mythen ontkrachtte over de invloed van deze weg op de taalgrens.