Vooruitstrevende prehistorie

14-07-2022

Het British Museum spreekt over “Een rusteloze tijd van enorme transformaties en radicale ideeën”. Huh, gaat het over ons? Nee. Deze woorden gaan over de bouwperiode van Stonehenge, 4000-1000 voor Christus. In Archeon overlapt dat de tijd van Trechterbekercultuur en bronstijd.

De eerste grote stenen op Stonehenge werden rond 2300 voor Christus opgericht. Uit dezelfde periode dateren vondsten ter plaatse van de klokbekercultuur, die gelijktijdig ook in de Lage Landen voorkwam. Een zeer bijzondere vondst betreft het graf van een man die is opgegroeid in Midden Europa. Hij maakte dus een gigantische reis. Waarschijnlijk kwam hij overzee per kano. Zijn graf is buitengewoon rijk gevuld met giften: klokbekers, koperen mesjes, zwijnsslagtanden en vuurstenen pijlpunten. Hij droeg haarsieraden van goud. Net als andere klokbekermensen had hij een stenen polsbeschermer; hij zal een behendige boogschutter zijn geweest.

Stonehenge is een spectaculair monument. Waarvoor het precies diende is niet helemaal zeker. Maar absoluut wel zeker is dat het een tastbaar bewijs vormt van het enorme vernuft van de prehistorische mens.

Op de Londense tentoonstelling over Stonehenge is nog meer bewijs van zulk vernuft te zien: de Nebra hemelschijf, die in 1999 in Nebra (oostelijk Duitsland) werd gevonden. Op de ronde schijf van ongeveer 30 cm doorsnee staan de hemellichamen voorgesteld in goud op een bronsgroene ondergrond. De schijf werd mogelijk gebruikt voor astronomie of religie.

Ook deze schijf toont aan dat de mensen in deze tijd slimme uitvindingen deden.