Mariaprocessie

Bezoekers die middeleeuwen willen beleven nodigen wij van harte uit om mee te doen met de Mariaprocessie in Gravendam. Deze is gebaseerd op een Marialegende. Het begin- en eindpunt is het Klooster. De aanvangstijd vindt u op het dagprogramma.

U kunt een rol vervullen tijdens de processie. We zoeken wimpeldragers, wierookdrager, twee beelddragers (volwassenen) en zangers en zangeressen (volwassenen en kinderen). In een handomdraai ziet u eruit als middeleeuwer. Natuurlijk oefenen we van te voren even. Na afloop van de processie ontvangt iedere deelnemer een kleine middeleeuwse lekkernij.

Voor meer informatie over het Minderbroederskoor ga naar www.minderbroederskoor.nl

De legende van de Heilige Maria van Gravendam

In een ver verleden vertrokken twee beeldsnijders vanuit Gravendam op pelgrimstocht naar Keulen. Wouter, een poorter uit Gravendam en Jacob, die ooit zijn gezel geweest was en nu meester in Vlaerdinghe is. Ze kiezen de maand april om naar het gebeente van de Heilige Driekoningen te gaan. Een belofte die ze eerder samen gedaan hadden, wanneer hun zaken weer beter zouden gaan lopen.

Tijdens hun bezoek aan de Dom raken ze heel erg onder de indruk van een Mariabeeld aldaar. De Madonna is gemaakt van berkenhout. Ze besluiten er schetsen van te maken om het, eenmaal thuisgekomen, te kunnen nasnijden.

Op de terugweg, begin mei, worden ze in de buurt van Utrecht overvallen en beroofd door gespuis. Wouter en Jacob worden voor dood achtergelaten. Een edelman te paard vindt hen meer dood dan levend langs de weg. Hij regelt een kar naar de stad en zo belanden zij in het Catharijnegasthuis in Utrecht. Bijgekomen overwegen zij de broosheid van hun bestaan.

Zij vertrouwen hun lot toe aan Maria. Mochten zij beter worden, is hun belofte, dan houden zij jaarlijks, telkens op zondagen in de Meimaand, een ommegang in Gravendam met het nog te snijden Madonna. Uiteindelijk keren ze medio zomer in Gravendam terug. Groot is de vreugde in ons stadje, omdat men via reizigers van hun hachelijke avontuur gehoord had. Jacob snijdt het beeld dat een plaats krijgt in het Minderbroedersklooster. Het jaar daarop wordt de Madonna voor het eerst in de meimaand aan de poorters van de stad in processie getoond.

Achtergrondinformatie

Zoals het Christelijke Paasfeest wortels kent in heidense lentefeesten, zo kent de lente- en groeimaand Mei die evenzeer. De meimaand is in de Late Middeleeuwen uitgegroeid tot Mariamaand. Maria de Moeder van Jezus als heilig symbool van vruchtbaarheid en groeikracht. Maria met het kindje Jezus op haar arm wordt een Madonna genoemd. Maria met haar van het kruis afgenomen zoon in haar armen wordt een Piëta genoemd.

Zwarte Madonna’s, die we in zuidelijke landen, maar ook in Duitsland en Polen aantreffen, lijken erg veel op de zwarte (kleur van aarde) Germaanse en Keltische vruchtbaarheidsgodinnen. De Egyptisch-Nubische vruchtbaarheidsgodin Isis kent in die hoedanigheid ook een zwarte kleur. Wij mensen hebben voor de basis van ons bestaan vruchtbaarheid nodig.

De verering van heiligen via afbeeldingen is in de Christelijke Kerk een vast gebruik, maar is ook omstreden geweest. Theologisch gezien maakte de westerse kerk geen problemen. De redenering was: God is in Christus mens geworden, dus kon hij ook worden afgebeeld.

Beelden kregen in de kerk een rol bij het onderricht, bij meditatie en bij de aansporing tot navolging van de afgebeelde heilige. De verering van de beelden zelf was verboden; de verering van de afgebeelde persoon was wel toegestaan.

Gratis entree met de Museumkaart