De Zwammerdamschepen: een ontdekking van wereldformaat

13-12-2024

Tussen 1971 en 1974 werden in het dorpje Zwammerdam zes Romeinse schepen opgegraven, waaronder drie grote vrachtschepen die sindsdien bekend staan als de “Zwammerdamschepen”. De schepen worden op dit moment gerestaureerd in het Archeon en op de plaats van ontdekking is een bezoekerscentrum geopend. Wat maakt deze schepen zo bijzonder?

Tweeduizend jaar geleden lag Zwammerdam op de grens (de limes) van het Romeinse Rijk, die op Nederlands grondgebied samenviel met de Rijn. Dat Rijk strekte zich uit van Engeland tot Syrië en van Roemenië tot Marokko: een oppervlakte groter dan de huidige Europese Unie. De loop van de “Romeinse” Rijn is nog bijna hetzelfde als tegenwoordig, alleen heet de rivier nu stroomafwaarts Rijn, Nederrijn, Kromme Rijn, Leidsche Rijn en Oude Rijn. Het zuiden van Nederland vormde samen met delen van België, Luxenburg en Duitsland de Romeinse provincie Neder-Germanië. Daarom noemen wij tegenwoordig het deel van de rijksgrens in Nederland en Duitsland – van het riviertje Vinxtbach ten zuidoosten van Bonn tot de Noordzeekust bij Katwijk – de Neder-Germaanse Limes. Deze 350 kilometer met Romeinse legerkampen voor legioenen en hulptroepen, havens, wegen, wachttorens, steden en tempels is na een lange voorbereiding in 2021 erkend als UNESCO Werelderfgoed. Ook de westelijke Donau-Limes is ingeschreven in de landen Duitsland, Oostenrijk en Slowalijke. Daarmee is het hele noordwesten van de Romeins grens van Schotland en Engeland tot aan Slowakije aaneengesloten ingeschreven als UNESCO Werelderfgoed.

Lees verder